ที่ดิน ส.ป.ก. คือที่ดินที่รัฐจัดสรรให้แก่เกษตรกรที่ไม่มีที่ทำกิน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมอาชีพเกษตรกรรมและพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากของประเทศ ที่ดินประเภทนี้อยู่ภายใต้การดูแลของสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) และมีข้อจำกัดสำคัญคือ ไม่สามารถซื้อขาย โอนกรรมสิทธิ์ หรือจำนองได้อย่างเสรีเหมือนที่ดินที่มีโฉนดทั่วไป บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิของผู้ถือครองที่ดิน ส.ป.ก. ข้อควรระวัง และทางเลือกหากต้องการใช้ที่ดินเป็นทุนทางการเงินอย่างถูกกฎหมาย
ความหมายของที่ดิน ส.ป.ก.
ดิน ส.ป.ก. หรือที่เรียกกันอย่างเต็มว่า “ที่ดินสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม” คือที่ดินที่รัฐจัดสรรให้เกษตรกรผู้ไม่มีที่ทำกิน หรือมีไม่เพียงพอ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อใช้ทำการเกษตรเท่านั้น การจัดสรรนี้ดำเนินการโดย สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ซึ่งอยู่ภายใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ลักษณะของที่ดิน ส.ป.ก. จะไม่ใช่กรรมสิทธิ์ของผู้ถือครองแบบเต็มรูปแบบอย่างโฉนดที่ดิน (น.ส.4 จ.) แต่เป็นสิทธิในการครอบครองเพื่อใช้ประโยชน์ตามวัตถุประสงค์ของรัฐ กล่าวคือ ผู้ถือครองมีสิทธิใช้ที่ดินในการเพาะปลูก เลี้ยงสัตว์ หรือกิจกรรมเกษตรกรรมเท่านั้น โดย ไม่มีสิทธินำไปจำหน่าย จ่าย โอน หรือจำนอง กับบุคคลภายนอกได้ เว้นแต่กรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงนโยบายจากรัฐ
ข้อจำกัดด้านกฎหมายในการซื้อขายที่ดิน ส.ป.ก.
จากข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2518 ได้กำหนดไว้อย่างชัดเจนว่า:
- ห้ามซื้อขาย ที่ดิน ส.ป.ก. กับบุคคลทั่วไปโดยเด็ดขาด
- ห้ามโอนสิทธิ ให้ผู้อื่น เว้นแต่กรณีการตกทอดทางมรดกให้กับทายาทโดยชอบด้วยกฎหมาย
- ห้ามจำนอง หรือใช้เป็นหลักประกันทางการเงิน
อย่างไรก็ตาม ในบางกรณีมีข้อยกเว้น เช่น กรณีรัฐมีการออกนโยบายให้โอนสิทธิได้ภายในกลุ่มเกษตรกร หรือในกลุ่มญาติสายตรง เช่น พ่อแม่โอนให้บุตร โดยต้องได้รับอนุญาตจากสำนักงาน ส.ป.ก. ที่ดูแลพื้นที่
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีความเคลื่อนไหวทางนโยบายเพื่อ “ปลดล็อกที่ดิน ส.ป.ก.” โดยให้สามารถใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจมากขึ้น เช่น การให้เช่าเพื่อปลูกพืชพลังงาน หรือการพิจารณาให้เกษตรกรบางกลุ่มสามารถโอนสิทธิภายในกลุ่มผู้มีคุณสมบัติเหมาะสม ซึ่งยังอยู่ระหว่างการศึกษาและทดลองนำร่องในบางจังหวัด
ความเสี่ยงของการซื้อขายที่ดิน ส.ป.ก. แบบผิดกฎหมาย
แม้จะมีข่าวว่ามีการ “ซื้อขายที่ดิน ส.ป.ก.” กันในท้องตลาด แต่ต้องเข้าใจว่า การซื้อขายดังกล่าวผิดกฎหมาย และอาจส่งผลเสียในหลายด้าน เช่น:
- ผู้ซื้อไม่มีสิทธิในที่ดินโดยชอบด้วยกฎหมาย และอาจถูกยึดคืนเมื่อรัฐตรวจสอบพบ
- ผู้ถือครองเดิมอาจถูกดำเนินคดี ในข้อหาฝ่าฝืนเงื่อนไขของการถือครอง
- ไม่สามารถจำนองกับธนาคารหรือสถาบันการเงินใดๆ ได้
จึงควรหลีกเลี่ยงการทำธุรกรรมในลักษณะนี้ แม้จะมีราคาต่ำกว่าที่ดินทั่วไปก็ตาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณกำลังมองหาที่ดินเพื่อเป็นหลักทรัพย์ในการขอสินเชื่อหรือวางแผนลงทุนระยะยาว ที่ดิน ส.ป.ก. จึงไม่เหมาะอย่างยิ่ง
หากต้องการลงทุนในที่ดิน ควรมองหาที่ดินประเภทใด
สำหรับผู้ที่มีแผนจะลงทุนในอสังหาริมทรัพย์เพื่อปล่อยเช่า เก็งกำไร หรือใช้เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อ ควรเลือกที่ดินที่มี โฉนดที่ดิน (น.ส.4 จ.) ซึ่งสามารถตรวจสอบกรรมสิทธิ์ได้อย่างถูกต้อง และสามารถ:
- ซื้อขายได้อย่างเสรี
- โอนกรรมสิทธิ์ให้บุคคลอื่น
- นำไปจดจำนองเพื่อขอสินเชื่อกับธนาคารหรือบริษัทปล่อยสินเชื่อได้
โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องการ “ใช้โฉนดที่ดินเป็นหลักทรัพย์ในการขอกู้เงิน” การมีโฉนดแบบถูกต้องตามกฎหมาย จะช่วยเพิ่มโอกาสได้รับอนุมัติวงเงินสูง และลดความเสี่ยงในการถูกปฏิเสธจากสถาบันการเงิน
บริษัท เพื่อนแท้ เงินด่วน จำกัด คือหนึ่งในผู้ให้บริการสินเชื่อโฉนดที่ดิน ที่ ให้วงเงินสูงถึง 130% ของราคาประเมิน ซึ่งสูงกว่าคู่แข่งทั่วไปที่มักให้เพียง 50–70% เท่านั้น และยังมีข้อได้เปรียบคือ ไม่ต้องไปจดจำนองที่กรมที่ดินให้เสียเวลา ทั้งนี้ เพื่อนแท้ยังให้คำปรึกษาตั้งแต่ขั้นตอนประเมินราคาที่ดิน การเตรียมเอกสาร การทำสัญญา ไปจนถึงการอนุมัติและเบิกเงินอย่างรวดเร็ว
คำแนะนำก่อนตัดสินใจทำธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับที่ดิน
- ตรวจสอบประเภทของที่ดินก่อนเสมอ ไม่ว่าจะซื้อ ขาย หรือขอกู้ ควรรู้แน่ชัดว่าเป็นที่ดินประเภทใด เช่น ส.ป.ก., ภ.บ.ท., น.ส.3, น.ส.3ก., น.ส.4จ. ฯลฯ
- ตรวจสอบสิทธิการถือครองและเงื่อนไขต่างๆ จากกรมที่ดินหรือสำนักงาน ส.ป.ก.
- หลีกเลี่ยงธุรกรรมที่สุ่มเสี่ยงผิดกฎหมาย โดยเฉพาะการซื้อที่ดิน ส.ป.ก. แบบไม่ชอบด้วยกฎหมาย
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือบริษัทที่มีประสบการณ์ เช่น บริษัท เพื่อนแท้ เงินด่วน จำกัด ที่ให้บริการด้านสินเชื่อโฉนดที่ดินอย่างถูกกฎหมาย และช่วยประเมินวงเงินเบื้องต้นฟรี
สรุป: ที่ดิน ส.ป.ก. คืออะไร ซื้อขายได้ไหม?
ที่ดิน ส.ป.ก. คือที่ดินที่รัฐจัดสรรให้แก่เกษตรกรที่ไม่มีที่ดินทำกิน โดยมีกฎหมายควบคุมอย่างเข้มงวด ไม่สามารถซื้อขาย จำนอง หรือโอนกรรมสิทธิ์ให้บุคคลทั่วไปได้ ยกเว้นกรณีการรับมรดกในครอบครัวหรือภายใต้นโยบายเฉพาะจากรัฐ
การลงทุนหรือทำธุรกรรมกับที่ดินควรใช้ความระมัดระวังอย่างยิ่ง โดยหากคุณต้องการใช้ที่ดินเพื่อขอสินเชื่อหรือใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจอื่น ควรมองหาที่ดินที่มีโฉนดที่ดิน (น.ส.4จ.) แทน เพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงในอนาคต
บริษัท เพื่อนแท้ เงินด่วน จำกัด พร้อมให้บริการสินเชื่อโฉนดที่ดิน วงเงินสูง ไม่ต้องจดจำนอง ไม่ต้องผ่านขั้นตอนยุ่งยาก ช่วยให้คุณเปลี่ยนโฉนดให้เป็นเงินทุนได้ง่ายและรวดเร็ว ติดต่อสอบถามฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย