ช่วงนี้ฝนตกหนัก ⛈ สำหรับใครที่มีที่ดินริมตลิ่งต้องรู้ไว้! รู้จัก “ที่ดินงอกริมตลิ่ง” ว่าคืออะไร ❓ และรู้ไหมว่าคุณเองก็มีกรรมสิทธิ์ในการครอบครองได้นะ มาดูกันเลย
ที่ดินงอกริมตลิ่ง คืออะไร
คนที่อาศัยอยู่ริมแม่น้ำ ลำคลอง มักจะคุ้นเคยกับเรื่องน้ำหลากในฤดูฝนเป็นอย่างดีเพราะจะต้องคอยลุ้นว่าระดับน้ำมากน้อยเพียงใด เพราะถ้ามีน้ำในปริมาณมากๆ ก็อาจจะส่งผลให้น้ำเซาะตลิ่งไป ที่ดินก็จะหายไปด้วยในบางส่วน
ที่ดินงอกริมตลิ่ง คือ การที่มีที่ดินติดแม่น้ำ ลำคลอง แล้วช่วงน้ำหลากน้ำก็อาจจะพัดเอาตะกอนดินมาทับถมกันจนเกิดเป็นที่ดินงอกริมตลิ่งของเราก็ได้
ที่ดินงอกริมตลิ่ง กฎหมายได้เข้ามารับรองสิทธิว่าที่ดินที่งอกริมตลิ่งนั้น จะเป็นทรัพย์สินของที่ดินแปลงนั้นไปโดยปริยาย ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าที่ดินที่อยู่ริมตลิ่งมักเกิดความเสียหายจากการไหลของน้ำจนน้ำเซาะที่ดินจนเสียหายที่ดินบางส่วนไป และความเสี่ยงที่เกิดความเสียหายก็เลยต้องมีสิทธิในการได้สิ่งทดแทน ดังนั้นกฎหมายจึงให้ที่ดินงอกริมตลิ่งแก่แก่เจ้าของที่ดิน แต่จะต้องเป็นที่งอกริมตลิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติเท่านั้นไม่ใช่ว่าเอาดินจากที่อื่นมาถมขึ้น และจะต้องเป็นที่งอกออกไปจากชายตลิ่งไม่ใช่งอกจากที่อื่นเข้ามาหาชายตลิ่ง ถ้าหากมีใครเข้ามาแย่ง หรือเข้ามาหาประโยชน์ก็จะมีความผิดฐานบุกรุกที่ดินได้ครับ
ทำอย่างไรถึงจะได้เป็นเจ้าของ
ที่ดินงอกริมตลิ่งที่เกิดจากธรรมชาติจากการไหลพัดเอาตะกอนดินมาทับถมกันเป็นชั้นๆจนโผล่เหนือน้ำ จะถือว่าเป็นทรัพย์สินของเจ้าของที่ดินแปลงนั้นทันที สาเหตุก็เพราะว่า…ที่ดินที่ติดกับน้ำ หรือตลิ่งนั้นอาจเสียที่ดินไปได้จากการกัดเซาะ กฎหมายจึงต้องเยียวยากรรมสิทธิ์ที่เจ้าของที่ดินอาจเสียไปด้วยการให้ที่งอกแก่เจ้าของที่ดินแปลงนั้น โดยต้องเป็นที่งอกริมตลิ่งตามธรรมชาติไม่ใช่ที่ซึ่งถมขึ้น และจะต้องเป็นที่งอกซึ่งงอกออกไปจากชายตลิ่งไม่ใช่งอกจากที่อื่นเข้ามาหาชายตลิ่งด้วย ️♂️
ผู้เป็นเจ้าของที่ดินงอกริมตลิ่ง
- ที่ดินแปลงใดที่งอกริมตลิ่ง ย่อมเป็นทรัพย์สินของที่ดินแปลงนั้น
- ที่ดินที่ถูกน้ำเซาะพังทั้งแปลงได้กลายเป็นทางน้ำ ย่อมกลายเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน และถ้าภายหลังจะมีดินงอกขึ้นมาใหม่ ให้ดูว่างอกจากที่ของใคร
- ผู้ที่ซื้อที่ดินงอกริมตลิ่งจะต้องเป็นเจ้าของที่ดินนั้น แม้ว่าที่ดินนั้นจะออกโฉนดเป็นชื่อของผู้ขายก็ตาม แต่ผู้ขายไม่มีอำนาจนำที่ดินงอกแปลงนั้นไปขายให้ผู้อื่นต่อ
- ที่ดินที่งอกมาจากโฉนดที่ดินจะถือว่าเป็นที่ดินที่มีโฉนดด้วยเหมือนกัน ถือเป็นที่ดินที่มีกรรมสิทธิ ถ้าจะทำการซื้อขายเฉพาะส่วนที่งอกก็ต้องทำหนังสือและต้องจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่กรมที่ดิน แต่ถ้าที่ดินที่งอกมาจากที่ดินมือเปล่าที่งอก ก็จะมีแค่สิทธิครอบครองเท่านั้น ถ้ามีผู้มาแย่งการครอบครอง เจ้าของที่ดินสามารถฟ้องเรียกคืนได้ภายใน 1ปีครับ
- ที่ดินงอกริมตลิ่งแต่มีที่สาธารณะขั้นอยู่ ไม่ตกเป็นของเจ้าของที่ดินที่ติดทางสาธารณะนั้น
- ที่ดินที่เกิดขึ้นแล้วและได้ยกเลิกทางเดินของเอกชนที่คั่นให้เป็นทางสาธารณะในภายหลัง จะถือว่าเป็นที่งอกจากสาธารณะไม่ได้ ที่งอกยังเป็นของเจ้าของที่ดินงอกอยู่เช่นเดิม
ข้อแนะนำ : ที่สำคัญอย่าลืมรังวัดที่ดินกันทุก ๆ 2 ปีกันด้วยนะครับ เพื่อความแน่นอนในพื้นที่ที่เราถือกรรมสิทธิ์นั่นเอง
สรุป
เจ้าของที่ดินที่อยู่ริมน้ำ ลำคลอง ที่มีที่ดินงอกริมตลิ่งขึ้นมาถือว่าได้โชคก้อนใหญ่หล่นทับเลยครับ กฎหมายบ้านเมืองยังเอื้ออำนวยด้วยการให้เอกสารกรรมสิทธิ์ในที่ดินแปลงนั้นด้วย เราก็ควรดูแลพื้นดินแปลงนั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุดด้วยนะครับ