ช่วง 2 – 3 ปีให้หลังมานี้ การ Work From Home ทำให้บ้านกลายเป็นพื้นที่ที่คนส่วนใหญ่ใช้เวลาอยู่ทั้งวัน ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การพักผ่อน หรือการรับประทานอาหาร รวมถึงการทำความสะอาดที่กลายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้อย่างหนึ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในอากาศที่เต็มไปด้วยฝุ่นฟุ้งและมลพิษ คนที่เปลี่ยนมาทำงานที่บ้านจึงพยายามหาแนวทางทำให้ที่อยู่อาศัยน่าอยู่มากขึ้น
ซึ่งหนึ่งในนั้นคือการเพิ่มพื้นที่สีเขียวและฟอกอากาศให้บริสุทธิ์สำหรับคนเมืองที่โหยหาความเป็นธรรมชาติในพื้นที่ใช้สอยจำกัด ด้วยการปลูกต้นไม้ฟอกอากาศภายในห้อง ในบทความนี้ เพื่อนแท้ เงินด่วนชวนคุณมาทำความรู้จักกับเทรนด์ตกแต่งห้องมินิมอลแบบใหม่ฉบับสายรักต้นไม้ ผ่านไม้ประดับปลูกง่าย 10 ชนิดที่พร้อมเติมเต็มให้ห้องของคุณสดใสและน่าอยู่ตลอดเวลา
มลภาวะภายในบ้านเกิดจากอะไร
เคยสงสัยไหมว่า บ้านที่ปิดอย่างมิดชิดหรือทำความสะอาดอยู่เป็นประจำได้รับมลพิษมาจากไหน คุณอาจคาดไม่ถึงเมื่อพบว่าสารพิษเหล่านั้นมาจากของใช้ภายในบ้าน เช่น ฟอร์มาลดีไฮด์พบในถุงกระดาษและผ้าสังเคราะห์ หรือเบนซีนที่พบในยาสูบและสีย้อม โดยสรุป มลภาวะภายในบ้านประกอบไปด้วย 2 สิ่งนี้
ฝุ่นละออง
ฝุ่นละอองต่าง ๆ เช่น ฝุ่นละอองขนาดเล็ก ฝุ่น PM 2.5 หรือละอองเกสร ทำให้ผู้ที่สูดดมเข้าไปเกิดอาหารระเคืองเคืองในจมูกและคอ ต้นไม้ฟอกอากาศที่คุณปลูกไว้จะช่วยดักจับฝุ่นละออง โดยเฉพาะต้นไม้ที่มีโครงสร้างใบซับซ้อนอย่างพืชประเภทต้นสน พืชที่เป็นไม้เลื้อย หรือพืชที่มีใบเหนียว ก็จะสามารถช่วยจับฝุ่นได้ดีเช่นกัน
VOCs
สารอินทรีย์ระเหยง่าย หรือสาร VOCs พบได้ในชีวิตประจำวันจากสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ เช่น ควันบุหรี่ การเผาไหม้ โรงงานอุตสาหกรรม หรือสีทาบ้าน เมื่อสูดดมเข้าไปจะเป็นมลพิษที่ส่งผลต่อสุขภาพของคนที่อยู่อาศัยภายในบ้าน
ต้นไม้ในบ้านช่วยฟอกอากาศได้อย่างไร
ในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงของต้นไม้ พืชเปลี่ยนคาร์บอนไดออกไซด์ที่สิ่งมีชีวิตหายใจออกมาและไฮโดรเจนในอากาศให้กลายเป็นสารประกอบประเภทคาร์โบไฮเดรตและออกซิเจน ซึ่งคาร์บอนไดออกไซด์นี้เป็นหนึ่งในตัววัดของดัชนีคุณภาพอากาศ นอกจากก๊าซนี้แล้ว คุณภาพอากาศในบ้านก็มีผลกระทบมาจากสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ที่ปล่อยมาจากสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ภายในบ้านอีกด้วย
เวลาพูดถึงต้นไม้ฟอกอากาศ คุณประโยชน์ส่วนใหญ่มักจะถูกอ้างอิงมาจากผลการทดลองที่ตีพิมพ์โดยนาซ่าของนักวิทยาศาสตร์ชื่อ Bill Wolverton ในปี 1989 ที่ว่าต้นไม้ในบ้านสามารถกำจัดสาร VOCs ได้ แต่การที่จะให้ต้นไม้สามารถฟอกอากาศในบ้านได้นั้น คุณจำเป็นต้องปลูกต้นไม้เยอะเป็นจำนวนหนึ่งถึงจะได้ผลลัพธ์อย่างที่หวังไว้ อย่างไรก็ตาม ปลูกต้นไม้ต้นสองต้นก็ไม่ได้ทำให้คุณสูญเวลาและทรัพยากรไปเสียทีเดียว เนื่องจากบ้านที่มีต้นไม้จะมีบรรยากาศที่สดใสขึ้นและคุณยังมีงานอดิเรกใหม่เป็นการดูแลต้นไม้อีกด้วย
10 ต้นไม้ฟอกอากาศ ปลูกง่ายในบ้าน
ส่งเสริมอากาศในบ้านให้สะอาดและเป็นมิตรกับคนในครอบครัวด้วยการปลูกต้นไม้ฟอกอากาศ 10 ชนิดภายในห้องที่สำคัญ เพิ่มความน่าอยู่และสีสันให้บ้านได้ด้วยไม้ประดับปลูกง่ายยอดนิยมการันตีจากหนังสือไม้ประดับดูดสารพิษจากกรมอนามัย
ลิ้นมังกร
โดดเด่นด้วยคุณสมบัติพิเศษที่สามารถปล่อยออกซิเจนออกมาตอนกลางคืนได้ ต้นลิ้นมังกรเป็นไม้อวบน้ำมีความสูงประมาณ 30 – 50 เซนติเมตร มีใบแหลมตรงกลางสีเขียวและขอบใบเป็นแถบสีเหลือง ทนต่อสภาพอากาศ ไม่ต้องดูแลเยอะ ปลูกในที่แดดจัดได้ และรดน้ำเพียงวันละครั้งหรือวันเว้นวัน
พลูด่าง
พลูด่างเป็นต้นไม้ฟอกอากาศและเป็นไม้ประดับที่เป็นนิยมตลอดกาล มีลักษณะเป็นไม้เลื้อย เติบโตไวในแสงธรรมชาติและแสงประดิษฐ์ ทนต่อสภาพอากาศได้ดีไม่แพ้ลิ้นมังกรและยังเป็นไม้มงคลอีกด้วย การดูแลจะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของพลูด่าง และสามารถปลูกได้ทั้งในน้ำและบนดิน ถ้าปลูกในดินให้รดน้ำวันละ 3 ครั้ง แต่ถ้าคุณปลูกในน้ำแนะนำให้เปลี่ยนน้ำเดือนละครั้ง
เดหลี
มองหาต้นไม้ฟอกอากาศสวยงามและดอกมีกลิ่นหอมให้ลองพิจารณาต้นเดหลี เดหลีเป็นไม้ล้มลุกสูงประมาณ 40 – 70 เซนติเมตร สามารถดูดซึมสารอะซิโตนได้ดี รวมถึงสารเคลือบ หรือสาร VOCs ต่าง ๆ ที่กล่าวถึงไป ในการดูแลควรตั้งในที่แดดส่องรำไร และรดน้ำประมาณ 2 ครั้งต่อวัน
ว่านหางจระเข้
ว่านหางจระเข้เป็นต้นไม้ฟอกอากาศที่สามารถนำมาใช้เป็นยารักษา อาหาร และเครื่องดื่มได้ ด้วยสรรพคุณที่มากเหลือล้นจึงเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก ในการดูแลควรตั้งต้นไม้ในที่ที่มีแสงแดดประมาณ 6 ชั่วโมงต่อ 1 วัน และควรระวังเรื่องการรดน้ำไม่ให้เกิดน้ำขังจนรากเน่าเสีย
เศรษฐีเรือนใน
เศรษฐีเรือนในเป็นต้นไม้ฟอกอากาศที่นิยมปลูก เพราะดูแลง่าย ตายยาก แตกหน่อไว ต้นจะอยู่รวมกันเป็นกระจุก ลักษณะใบแหลมเหมือนหญ้าสีเขียว มีลายริ้วตรงกลางใบ ในการดูแลให้รดน้ำเมื่อดินแห้ง หรือ 3 ครั้งต่อวันแต่ไม่ควรให้น้ำท่วมขัง และควรตั้งในที่ที่มีแสงสว่างเพียงพอ
เฟิร์นบอสตัน
เฟิร์นบอสตันเป็นต้นไม้ฟอกอากาศที่นิยมปลูกเป็นไม้ประดับประเภทหนึ่ง มีใบขึ้นหนาทึบสีเขียวสดเป็นพุ่ม ต้องการความชื้นเป็นอย่างมากจึงควรดูแลเป็นพิเศษ หากแห้งจนเกินไปใบจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลและร่วงหล่น ควรปลูกใต้ร่มเงาและรดน้ำทั้งเช้าและเย็น
จั๋ง
จั๋งเป็นต้นไม้ตระกูลปาล์ม มีใบสวยงามสีเขียวมันเป็นแฉกเหมือนใบพัด ลำต้นเป็นกอ และมีส่วนสูงประมาณ 2 – 4 เมตร ควรปลูกใต้ร่มเงาหรือแสงจากไฟ และไม่รดน้ำบ่อย ประมาณ 1 ครั้งในทุก ๆ 3 วัน หรือให้รดน้ำเมื่อดินแห้ง
แก้วกาญจนา
แก้วกาญจนาเป็นต้นไม้ฟอกอากาศที่มีชื่อเรียกอีกชื่อว่าเขียวหมื่นปี สามารถปล่อยออกซิเจนได้มากและมีสีสันสดใสจากลายบนใบไม้ ปลูกง่าย ดูแลง่าย เหมาะสำหรับคนที่ไม่ถนัดดูแลต้นไม้ เติบโตได้แม้อยู่ในที่ที่มีแสงน้อย ควรรดน้ำวันละ 1 ครั้ง และเติบโตได้ดีในอุณหภูมิ 15 – 30 องศาเซลเซียส
มอนสเตอร่า
ต้นมอนสเตอร่าเป็นที่นิยมมาก มีใบขนาดใหญ่สีเขียวมัน แตกออกเป็นแฉกและมีรูปทรงเหมือนหัวใจ มีราคาปานกลางจนถึงแพงมาก สามารถปลูกได้ในห้อง ต้องการแสงรำไร ชอบอากาศชื้น ในการดูแลควรรดน้ำสองวันหนึ่งครั้ง และไม่ควรปล่อยให้น้ำท่วมขัง
กวักมรกต
นอกจากเป็นต้นไม้ฟอกอากาศแล้ว กวักมรกตยังเป็นต้นไม้มงคลที่นิยมปลูกอีกชนิดหนึ่งด้วย มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าเกล็ดมังกร และสามารถปล่อยก๊าซออกซิเจนได้มาก ลักษณะของต้นเป็นก้านอวบน้ำ ชอบดินร่วน ในการดูแลไม่จำเป็นต้องรดน้ำมาก และควรระวังไม่ให้น้ำท่วมขัง
ประโยชน์ของการปลูกต้นไม้ฟอกอากาศในบ้าน
ปลูกต้นไม้ฟอกอากาศเพียง 1 – 2 ต้นอาจช่วยฟอกอากาศได้น้อยมาก แต่มีต้นไม้ติดบ้านไว้ก็ไม่เสียหายอะไร เพราะมีประโยชน์อีกหลายข้อจากการปลูกต้นไม้ เช่น
- ลดความตึงเครียด ซึ่งได้มาจากกการดูแลต้นไม้ ให้คุณได้เพลิดเพลินไปพร้อมกับการดูแล ตัดแต่ง ทำความสะอาดใบ พรวนดิน และรดน้ำ กลายเป็นกิจกรรมที่ไว้ทำในยามว่าง
- ลดความระคายเคืองในตา จมูก และคอ จากการที่ต้นไม้ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์และคายไอน้ำเพิ่มความชื้นในอากาศภายในห้อง
- เพิ่มสมาธิให้คุณจดจ่อจากการตั้งต้นไม้ในพื้นที่ทำงาน ให้คุณไม่ต้องทนปวดตาจากการจ้องหน้าจอหรือกระดาษอีกต่อไป
วิธีย้ายต้นไม้ฟอกอากาศที่เพิ่งซื้อลงกระถางใหม่
หากคุณต้องการย้ายต้นไม้ฟอกอากาศที่เพิ่งซื้อมาใหม่ใส่กระถางต้นไม้ที่เข้ากับเฟอร์นิเจอร์ในบ้าน เพื่อนแท้แนะนำให้ใช้กระถางดินเผาและดินออร์แกนิค เพราะดินเผาเป็นวัสดุที่อากาศและความชื้นสามารถซึมผ่านเข้าได้ และช่วยไม่ให้ดินมีความชื้นมากเกินไป และยังเป็นการหลีกเลี่ยงฝุ่นที่อาจเกิดขึ้นในการย้ายกระถางอีกด้วย
- ควรเลือกกระถางที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกว้างกว่ากระถางเดิมประมาณ 1 นิ้ว
- วางกระดาษกรองหรือที่กรองไว้เหนือรูระบายของกระถาง
- ใส่ดินลงกระถางให้สูงประมาณ 1 นิ้ว
- ย้ายต้นไม้ออกจากกระถางเดิม โดยรดน้ำลงดินก่อน แล้วค่อย ๆ ตะแคง หรือคว่ำ แต่ไม่ควรกระชากลำต้นให้หลุดออกมา
- เมื่อเสร็จแล้วให้กระตุ้นการเติบโตของต้นไม้ด้วยการเล็มส่วนเกินที่งอกออกมาจากกลุ่มดินที่ปกคลุมบริเวณรากออก
- ใส่ต้นไม้ลงกระถางใหม่ แล้วใส่ดินลงไป ปิดท้ายด้วยการรดน้ำ
วางต้นไม้ฟอกอากาศไว้ตรงไหนดี
คุณควรสำรวจภายในบ้านว่าห้องไหนได้รับแสงแดดมากที่สุด หรือที่บ้านมีหน้าต่างเปิดออกไปทางทิศไหน เพื่อประกอบการตัดสินใจในการหามุมที่เหมาะสมของการวางต้นไม้ ในขณะที่พืชบางอย่างต้องการแสงในปริมาณมากทั้งวัน ก็ยังมีต้นไม้บางชนิดที่อยู่ได้ด้วยแสงรำไร
นอกจากแสงแดดแล้ว ต้นไม้ฟอกอากาศยังต้องได้รับการดูแลด้านอุณหภูมิอย่างใกล้ชิดมากกว่าไม้ที่ปลูกไว้ในสวนนอกบ้าน ส่วนใหญ่แล้วไม้ประดับในบ้านจะชื่นชอบอากาศประมาณ 20 องศาเซลเซียส และต้องระวังไม่ให้ใบไม้หรือดินที่ใช้ปลูกแห้งจนเกินไป ควรพรมน้ำและสังเกตอาการของต้นไม้เรื่อย ๆ รวมถึงต้องศึกษาข้อมูลโดยเฉพาะของต้นไม้ที่ปลูกอย่างดี เพื่อให้มั่นใจว่าต้นไม้ของคุณจะมีชีวิตอยู่ได้นาน ๆ
ห้องครัวและห้องน้ำเป็นห้องที่ค่อนข้างเหมาะสมในการวางต้นไม้ฟอกอากาศเนื่องจากความชื้นในอากาศสูงและมีอุณหภูมิคงที่ คุณสามารถวางพืชตระกูลเฟิร์นไว้ในห้องน้ำ และปลูกสมุนไพรไว้ในห้องครัว หรือวางต้นไม้ประดับขนาดใหญ่ไว้ในห้องนั่งเล่น ส่วนห้องนอนคุณสามารถวางต้นไม้ได้โดยที่ไม่ต้องการกังวลเรื่องการคายก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เพราะปริมาณที่พืชคายมาถือว่าน้อยกว่าที่คนและสัตว์เลี้ยงหายใจรวมกันออกมาซะอีก
ปลูกต้นไม้ในบ้านอันตรายต่อเด็กและสัตว์เลี้ยงไหม
เพิ่มพื้นที่สีเขียวและอากาศบริสุทธิ์ในบ้านด้วยการปลูกต้นไม้ฟอกอากาศอาจมีผลเสียทางอ้อมในกรณีที่บ้านของคุณมีเด็กและสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะแมวหรือสุนัขที่ชอบแอบกินหรือขุดรากต้นไม้ขึ้นมา เพื่อป้องกันไม้ให้มีกรณีเลวร้ายเกิดขึ้นจึงควรหาข้อมูลของต้นไม้แต่ละชนิดที่ต้องการปลูกว่ามีพิษต่อสัตว์เลี้ยงหรือไม่
ต้นไม้ฟอกอากาศที่ไม่ดีต่อสัตว์เลี้ยงที่คุณควรระวังไว้ในเบื้องต้นประกอบไปด้วย
- พลูด่าง
- ว่านหางจระเข้
- เขียวหมื่นปี
- มอนสเตอรา
- กวักมรกต
หากสัตว์เลี้ยงกินเข้าไปจะมีอาการระคายเคืองในช่องปาก ลิ้นบวม น้ำลายไหล อาเจียน และกลืนอาหารลำบาก หรือสัตว์เลี้ยงของคุณอาจท้องเสีย ซึมเศร้า และเบื่ออาหาร ถ้าเป็นไปได้ควรหลีกเลี่ยง หรือป้องกันโดยการพันฟิล์มถนอมอาหารรอบโคนต้นเพื่อไม่ให้สัตว์เลี้ยงขุดรากเล่น และหากเกิดเหตุสุดวิสัยสัตว์เลี้ยงกินเข้าไปแล้วมีอาการน่าเป็นห่วง ให้รีบพาไปหาสัตวแพทย์ทันที
สรุป - ต้นไม้ฟอกอากาศ
การปลูกต้นไม้กลายเป็นหนึ่งในกิจกรรมยอดนิยมที่คนให้ความสนใจกันมากขึ้นหลังจากต้องใช้เวลาอยู่แต่บ้านในช่วงการแพร่ระบาดโควิด-19 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การปลูกต้นไม้ฟอกอากาศสำหรับคนที่มีพื้นที่ใช้สอยไม่เยอะ การดูแลต้นไม้ต้นเล็ก ๆ จึงตอบโจทย์ความต้องการของคนรักธรรมชาติและต้องการงานอดิเรกแปลกใหม่ที่นอกเหนือจากการจ้องจอคอมพิวเตอร์ทั้งวัน
